THÔNG TIN CHO BỆNH NHÂN
SA SÚT TRÍ TUỆ THỂ LEWY
(Dementia with Lewy Bodies – DLB)
- Sa sút trí tuệ thể Lewy là gì?
Sa sút trí tuệ thể Lewy (DLB) là một bệnh lý thoái hóa thần kinh gây suy giảm trí nhớ, rối loạn chú ý, ảo giác, biến đổi tri giác và đơ cứng, run giống bệnh Parkinson.
Đây là dạng sa sút trí tuệ phổ biến thứ 2 sau bệnh Alzheimer, chiếm khoảng 10–15% các ca sa sút trí tuệ.
- Đặc điểm nổi bật của bệnh
� Suy giảm nhận thức:
- Suy giảm trí nhớ, chú ý, định hướng, tổ chức suy nghĩ
- Triệu chứng dao động theo giờ hoặc ngày (lúc tỉnh, lúc lú lẫn)
� Ảo giác:
- Thường gặp ảo thị sống động (nhìn thấy người, động vật, đồ vật không có thật)
- Bệnh nhân tin là thật, không có ý thức sai lệch
�♂️ Triệu chứng vận động:
- Đơ cứng, run nhẹ, dáng đi chậm tương tự bệnh Parkinson
- Mất thăng bằng, dễ té ngã
� Rối loạn giấc ngủ:
- Nói mớ, vùng vẫy, đạp đá khi ngủ (rối loạn giấc ngủ REM)
- Có thể là dấu hiệu sớm, xuất hiện trước nhiều năm
� Nhạy cảm với thuốc an thần:
- Dễ bị mê sảng, co giật hoặc đơ cứng hơn nếu dùng thuốc an thần không phù hợp (như Haloperidol)
- Nguyên nhân và cơ chế
- Do sự tích tụ thể Lewy (protein alpha-synuclein bất thường) trong tế bào thần kinh
- Gây ảnh hưởng đến các vùng điều khiển nhận thức, vận động và cảm xúc
- Có liên quan với bệnh Parkinson, Alzheimer và tuổi cao
- Chẩn đoán bệnh như thế nào?
- Khám chuyên khoa thần kinh – tâm thần kinh
- Đánh giá bằng MoCA, MMSE, CDR, AD8...
- MRI não để loại trừ các nguyên nhân khác
- Có thể kết hợp chụp PET, SPECT não, EEG hoặc đo giấc ngủ REM
- Điều trị và hỗ trợ
� Mục tiêu:
- Kiểm soát triệu chứng
- Giữ chất lượng sống
- Hỗ trợ tối đa người chăm sóc
� Phác đồ thường gồm:
- Thuốc cải thiện nhận thức: Donepezil, Rivastigmine
- Thuốc chống trầm cảm nhẹ hoặc chống lo âu
- Thận trọng với thuốc an thần: dễ gây nặng hơn
- Vật lý trị liệu, phục hồi trí nhớ – hành vi – vận động
- Quản lý rối loạn giấc ngủ, táo bón, hạ huyết áp tư thế
- Vai trò của gia đình và chăm sóc
- Luôn đồng hành, không tranh cãi với bệnh nhân
- Chuẩn bị môi trường an toàn, yên tĩnh, không xáo trộn
- Giúp bệnh nhân duy trì thói quen, định hướng thực tế
- Ghi chú, nhắc nhở nhẹ nhàng, không ép buộc
- Chăm sóc giấc ngủ, tránh stress, hỗ trợ tâm lý cả gia đình
- Tiên lượng và theo dõi
- DLB tiến triển chậm theo thời gian
- Có thể sống thêm 5–8 năm sau chẩn đoán nếu chăm sóc tốt
- Tái khám định kỳ 3–6 tháng, điều chỉnh thuốc – kế hoạch điều trị phù hợp